De lasten en de baten voor het jaar 2022 binnen het programma Sociaal domein bedragen respectievelijk € 104.397.000 en € 36.331.000. Hieronder wordt voor de relevante taakvelden ingegaan op de grootste afwijkingen tussen de ramingen 2021 en 2022.
Lasten
Samenkracht en Burgerparticipatie
Het grootste deel van de lasten in dit taakveld wordt besteed aan subsidies aan maatschappelijke instellingen. Deze lasten zijn geïndexeerd met de vastgestelde subsidie index 2022 van 2,27%. Daarnaast zijn de lasten van het bestedingsplan Langer zelfstandig wonen (€1,35 miljoen) en voor de nieuw wet Inburgering hier toegevoegd (€1,3 miljoen). Op onderdelen daalt de begroting juist als gevolg van het aflopen van incidentele middelen voor:
- het innovatiefonds Jeugd
- de stelposten ten behoeve van het bestedingsplan corona 2021
- het opstellen van het programmaplan voor het versterkingsprogramma Leidschendam-Noord (De structurele consequenties worden met apart raadsbesluit over het programmaplan aan de raad voorgelegd.)
- de sloop van KJ44
- correctie van lasten voor inloop GGZ vanuit het taakveld 'geëscaleerde zorg 18+' en lasten voor het sociaal service punt naar het taakveld wijkteams.
Daarnaast is er sprake van een lagere toerekening van ambtelijke inzet aan dit taakveld.
Wijkteams
De lastenstijging bij het taakveld Wijkteams wordt veroorzaakt door een correctie van de lasten van het sociaal service punt vanuit het taakveld 'Samenkracht en burgerparticipatie'.
Inkomensregelingen
Onder het taakveld inkomensregelingen vallen de lasten én baten van de BUIG en de lasten van de minimaregelingen. Ten opzichte van de begroting 2021 is er in de begroting 2022 sprake van een daling van circa € 670.000, dit heeft te maken met de uitvoeringskosten voor de verkregen noodsteun van het kabinet voor zelfstandig ondernemers (TOZO) en de Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK). De verwachting is dat het Rijk vanaf 1 oktober 2022 stopt met het financieren van de steunmaatregelen.
Verder is de verwachting dat de uitgaven voor de uitkeringen Participatiewet met circa € 1.2 mln. zullen toenemen op basis van de verwachte groei van het aantal bijstandsgerechtigden. In de verwachte groei is uitgegaan van het landelijke bijstandsvolume zoals dit door het Rijk is gepubliceerd in de meicirculaire. Dit effect is niet zichtbaar in de begroting. In 2021 was nog uitgegaan van circa € 1.2 mln. uitgaven aan TOZO uitkeringen. In de begroting 2022 worden geen uitgaven voor de TOZO verwacht.
Begeleide participatie
Met ingang van 1 januari 2021 is het Werkbedrijf de Binnenbaan opgericht en is de gemeenschappelijke regeling DSW beëindigd. De gemeente heeft in 2021 een eenmalig budget opgenomen voor een bijdrage in de liquidatie van de DSW. Dit betrof een bedrag van circa € 170.000. Vanaf 2022 is hier geen budget voor opgenomen.
Arbeidsparticipatie
De gemeente participeert in het project Perspectief op Werk als deelnemer in de arbeidsmarktregio om de kansen die de huidige arbeidsmarkt biedt optimaal te benutten. Dit project heeft als doel om een extra impuls te geven aan de publiek-private samenwerking op het gebied van arbeidstoeleiding van mensen die willen en kunnen werken, maar niet zelfstandig de weg naar werk vinden. Ten behoeve van de uitvoering van dit project heeft de gemeente in 2021 incidenteel een subsidie van de arbeidsmarktregio ontvangen van € 540.000. In 2022 vervalt deze subsidie.
Daarnaast zijn er vanaf 2022 minder middelen (circa € 400.000) beschikbaar in het Participatiebudget, waarmee onder andere re-integratietrajecten worden bekostigd. In het re-integratie- en participatiebeleid 2019-2022, is rekening gehouden met deze budgetdaling. Daarbij is de keuze gemaakt om de budgetten vooral in te zetten op de doelgroepen met de meeste kans op uitstroom naar de arbeidsmarkt.
Geëscaleerde zorg 18+
De lasten dalen omdat de kosten voor de inloop GGZ zijn verplaatst naar het taakveld Samenkracht en burgerparticipatie.
WMO: Maatwerk dienstverlening 18+ & Maatwerkvoorzieningen (Wmo)
De stijging van de totale lasten bij deze taakvelden Wmo heeft verschillende oorzaken. Sinds de invoering van een vast WMO tarief van € 19,00 per maand is er in Leidschendam - Voorburg een toenemende vraag naar voorzieningen waarneembaar, wat resulteert in extra kosten. Daarnaast stijgen de lasten door indexering van over 2022. Ook zijn er lasten (en baten) toegevoegd voor de overbruggingszorg aan cliënten met een beschermd wonen indicatie die op de wachtlijst staan en in afwachting daarvan Wmo zorg ontvangen. Deze lasten worden doorberekend aan Den Haag die nog verantwoordelijk is voor deze cliënten (zie baten).
Jeugdhulp (Geëscaleerde zorg 18- & Maatwerkdienstverlening 18- )
Per 1 januari 2022 wordt het woonplaatsbeginsel in de Jeugdwet aangepast. Het woonplaatsbeginsel bepaalt welke gemeente financieel verantwoordelijk is voor geleverde jeugdhulp. Hiermee is de verwachting dat de jeugdhulpuitgaven voor voogdij en 18+ vin 2022 met circa € 4,1 miljoen dalen. Daarnaast heeft de gemeente te maken, gelijk aan de andere gemeenten uit Haaglanden, opnieuw ]e maken met (stijgende zorgkosten in 2021. Vooral de GGZ kosten zijn, mogelijk a.g.v. de coronacrisis sterk gestegen. Verwacht wordt dat deze stijging ook in 2022 doorwerkt Op basis van de halfjaarcijfers van 2021 wordt verwacht dat het budget zorg in natura in 2021 met circa € 1,5 miljoen zal worden overschreden. In de begroting 2022 is het budget daarop aangepast.
Daarnaast is in 2021 sprake van een significante stijging in de uitgaven voor jeugdvervoer. Vanaf 1 januari 2021 is jeugdvervoer geen onderdeel meer van de gecontracteerde jeugdzorg, en is de gemeente zelf verantwoordelijk voor de uitvoering. Naast dat de gemiddelde ritprijs een stuk duurder uitpakt is het aantal jeugdigen dat gebruik maakt van jeugdvervoer met 150% gestegen ten opzichte van het 2020. Verwacht wordt dat het gebruik in 2022 op datzelfde niveau zal liggen.
Hiertegenover staat dat de gemeente vanaf 2022 meerjarig extra middelen ontvangt als compensatie voor het structurele jeugdtekort. In 2022 ontvangt de gemeente circa € 4,7miljoen via het gemeentefonds. Dit loopt jaarlijks geleidelijk af naar € 2,5 miljoen in 2025.
Baten
Inkomensregelingen
Zie toelichting op de lasten bij Inkomensregelingen.
Begeleide participatie
Zie toelichting op de lasten bij begeleide participatie.
Arbeidsparticipatie
De gemeente heeft in 2021 incidenteel middelen ontvangen (€ 540.000) via de arbeidsmarktregio om te intensiveren op kansen op de arbeidsmarkt. Zie ook toelichting op de lasten bij arbeidsparticipatie. Verder blijkt dat naar verhouding meer capaciteit is ingezet op cliënten van Leidschendam-Voorburg, dan op die van de werkorganisatie Duivenvoorde. Het effect hiervan is dat de werkorganisatie minder hoeft bij te dragen aan de uitvoeringskosten. Het effect hiervan is circa € 50.000.
Maatwerk dienstverlening 18+
De baten stijgen onder invloed van de inkomsten ter dekking van de lasten voor overbruggingszorg aan cliënten met een beschermd wonen indicatie die op de wachtlijst staan en in afwachting daarvan Wmo zorg ontvangen. Deze lasten worden doorberekend aan Den Haag die nog verantwoordelijk is voor deze cliënten (zie lasten).